Η 15η Φεβρουαρίου έχει οριστεί ως ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟY
Παγκόσμια Ημέρα ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης για τις ανάγκες των παιδιών που πάσχουν από καρκίνο σε όλο τον κόσμο. Ο καρκίνος δεν είναι η επάρατος. Κανείς και τίποτε δεν πρέπει να στερήσει την εποχή της αθωότητας και το όνειρο στα παιδιά αυτά!
Ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας είναι σπάνια νόσος δεδομένου του ότι αποτελεί ποσοστό μικρότερο από το 0.5 % από τις κακοήθειες που παρουσιάζονται σε όλες τις ηλικίες. Όμως παρά τη μεγάλη πρόοδο στην επιβίωση και τα υψηλά ποσοστά ίασης ( (75% ) παραμένει ένας ισχυρός εχθρός του παιδικού πληθυσμού.
Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι 300 παιδιά κάθε χρόνο προσβάλλονται από καρκίνο. Από αυτά τρία στα τέσσερα που έχουν έγκαιρη διάγνωση και πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία μπορεί να ιαθούν. Η αύξηση της επιβίωσης (8/10 ) σχετίζεται με σημαντικές προόδους, τόσο στο επίπεδο της διάγνωσης και τυποποίησης των διαφόρων κακοηθειών, όσο και στον τομέα της θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας δεν είναι νόσημα κληρονομικό παρά το ότι υπάρχουν οικογένειες με αυξημένη συχνότητα καρκίνου. Επίσης είναι νόσημα άγνωστης αιτιολογίας. Η ανάπτυξη μιας μορφής καρκίνου σε ένα παιδί πρέπει ίσως να αποδοθεί σε συνδυασμό ποικίλων παραγόντων. Ο καρκίνος δεν μεταδίδεται. Τούτο σημαίνει ότι δεν κινδυνεύει το περιβάλλον του πάσχοντος παιδιού αλλά το ίδιο το παιδί από το περιβάλλον του. Δεν υπάρχουν ιδιαίτερα συμπτώματα που να σηματοδοτούν την εκδήλωση της νόσου. Το γεγονός αυτό προϋποθέτει ευαισθητοποιημένους παιδιάτρους για να αξιολογήσουν σωστά τα τυχόν ύποπτα συμπτώματα, όταν η νόσος απλώς ‘’ ψιθυρίζει’’, αλλά και ευαισθητοποιημένους γονείς που θα υποπτευθούν το σύμπτωμα και θα συμβουλευθούν τον παιδίατρο. Διότι πρόληψη του καρκίνου της παιδικής ηλικίας είναι μόνο η έγκαιρη διάγνωση.
Τόσο οι κλασσικές όσο και οι καινοτόμες θεραπείες σε συνδυασμό με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των λειτουργών της υγείας – ιατρών και νοσηλευτών – οδηγούν στην αποτελεσματική θεραπεία την πλειονότητα των περιστατικών. Κάθε χρόνο προστίθενται νέα- ισχυρά και αποτελεσματικά όπλα στη θεραπευτική φαρέτρα των εξειδικευμένων Παιδιάτρων Αιματολόγων/ Ογκολόγων για τη μάχη ενάντια στον καρκίνο και αυτό σημαίνει ότι περισσότερες μάχες μπορούν να κερδηθούν.
Παρόλα αυτά, η ενημέρωση της διάγνωσης της νόσου εξακολουθεί να αποτελεί την αρχή ενός αγώνα άνισου. Είναι ένας Γολγοθά για όλη την οικογένεια. Η οικογένεια χρειάζεται ενημέρωση και στήριξη προκειμένου να κατανοήσει το πρόβλημα και να συμμετέχει στη θεραπευτική διαδικασία.
Τι θέλω από σένα γιατρέ μου; «Γιατρέ μου οι συνθήκες της γνωριμίας μας δεν είναι καθόλου ευχάριστες. Όμως πρέπει να φτιάξουμε μια σχέση ζωής, που θα στηρίζεται στον κοινό αγώνα. Την άριστη ιατρική φροντίδα και τελική ίαση, την ποιότητα ζωής στη διάρκεια της θεραπείας και τη σωστή ένταξη του παιδιού στην κοινωνία. Βοήθησέ με να σε γνωρίσω, να σ’ εκτιμήσω, να σ’ εμπιστευτώ. Συγχώρεσε την ανασφάλεια και την αμφισβήτησή μου. Σε παρακαλώ, να με ακούς με προσοχή, να μου μιλάς με υπομονή. Πρέπει να καταλάβεις πως εσύ σαν γιατρός κι εγώ σαν γονιός είμαστε στον ίδιο αγώνα στρατευμένοι»,
Ο γονιός με αξιοπρέπεια αξιοθαύμαστη σηκώνει το σταυρό του παιδιού του. Είναι μια μεγάλη αλήθεια πως η μάνα κι ο πατέρας νοιώθουν στο πολλαπλάσιο τον πόνο του κι επιθυμούν – αν είναι δυνατό – να είναι εκείνοι οι πάσχοντες και να υποβάλλονται οι ίδιοι στη δύσκολη και βασανιστική θεραπεία. Οι αντοχές τους κάθε νύχτα εξαντλούνται όμως κάθε ξημέρωμα ορθώνονται ξανά για να στηρίξουν το άρρωστο παιδί με συνοδοιπόρους – συναγωνιστές τους άλλους γονείς. Με τους γονείς εκείνους, των διπλανών θαλάμων μιλάνε την ίδια γλώσσα, καταλαβαίνονται. Μιλάνε τα μάτια τους κι οι σιωπές τους. Αρκεί ένα χάδι φιλικό, μια αγκαλιά ανοιχτή για να σκουπίσουν το δάκρυ και να χαμογελάσουν στην καινούργια μέρα, με την πίστη και την ελπίδα πως θα είναι νικητές. Δεν υπάρχει ισχυρότερη σχέση από αυτήν που αναπτύσσεται μεταξύ του αρρώστου παιδιού και των γονέων του. Η σχέση αυτή βασίζεται στην αγάπη, την κατανόηση, την εμπιστοσύνη και την ειλικρίνεια.
Ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας είναι ιάσιμος σήμερα σε σημαντικό ποσοστό. Οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες που διευκολύνουν την προσαρμογή των παιδιών είναι: επαρκής πληροφόρηση, υποστηρικτική αλλά κοινωνικά ανοιχτή οικογένεια καθώς και κοινωνική ενίσχυση. Τα παιδιά που έδωσαν τον αγώνα τους και νίκησαν οραματίζονται το μέλλον τους, στοχεύουν ψηλά και μπορούν να κατακτήσουν τους στόχους τους.
Δρ. Βάσω Σίδη – Φραγκανδρέα
Παιδίατρος Αιματολόγος/ Ογκολόγος- Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας.
Θεσσαλονίκη, 15 /2/2024
